Với anh Ba mọi việc thế là xong, ba được sống thế là xong, khỏi cần phải nghĩ ngợi. Anh chẳng quan tâm thiên hạ đang bàn tán xôn xao việc ba bất ngờ được tha bổng, trong vòng bảy mươi tám tiếng đồng hồ từ tên tiểu tư sản phản động, tên gián điệp nguy hiểm của Quốc Dân Đảng nghiễm nhiên trở lại uy danh đồng chí chủ tịch Thị trấn kính mến, tiếp tục làm con chim đầu đàn của một vạn hai dân Thị trấn. Một vạn hai quần chúng hôm qua còn hừng hực đả đảo ông hôm nay đã quây quần bên ông nói cười hớn hở như không hề có chuyện đó xảy ra ...
Dần dần đã nhiều người tới cái chuồng bò gặp ba, kẻ tới trình diện khéo léo cho ông biết họ hoặc ngoại phạm hoặc vô can, kẻ tới báo công nói tôi đã đấu tranh thế này, đã phản đối thế kia. Rồi người này bắt tay ba nói cười hỉ hả, nhân thể chửi đổng đôi câu cho đỡ ngứa mồm, người kia kéo ba ra rỉ tai tình hình thế này tình hình thế kia, rồi đây đám hại người nhất định bị người hại. Ba cười và cảm ơn, chỉ biết cười và cảm ơn không biết nói gì hơn. Ông thừa biết sau đó tất cả đám người này lại rơi tõm vào im lặng khổng lồ. Không giận không hờn không oán không thù đám người này nhưng nên tránh họ càng xa càng tốt, ba đã dặn ông, dặn luôn con cái ông. Mỗi lần con ông có đứa nào chuẩn bị vào đời ông đều dặn câu đó.
Những lời dặn của ba anh em trong nhà người nhớ kẻ không. Tôi vẫn hay cãi lại ba nhưng những gì tôi cho là đúng thì nhớ như in và thực hiện răm rắp. Tuy không bao giờ cãi ba, anh Ba không mấy khi vâng lời. Anh còn chẳng để ý đến điều ba dặn. Anh không mấy quan tâm những gì ba nói. Giả có quan tâm anh cũng không thể biết ba muốn gửi gắm con cái điều gì. Sự im lặng khổng lồ mà ba hay nhắc là cái gì đó rất xa lạ với anh. Chỉ cần ba được sống, im lặng khổng lồ hay ồn ào vĩ đại, muôn năm hay đả đảo mà ba sống được cũng đều tốt cả. Ba được sống thế là xong, khỏi cần nghĩ ngợi xa xôi, khỏi cần nhớ đến những đau khổ đắng cay chính anh đã chịu đựng suốt bảy mươi tám giờ qua.
Bảy mươi tám giờ qua, anh Ba bị tách khỏi đội Cờ đỏ, lần đầu anh hiểu thế nào là giam lỏng. Một mình trong nhà kho không một ai giao tiếp, mười chín đội viên đội Cờ đỏ trước đó vẫn quây quần bên anh phút chốc trở thành những kẻ theo dõi, hành hạ anh. Trước đây họ vẫn coi anh là người có học nhất trong đội Cờ đỏ, một trí thức gương mẫu có phẩm hạnh thầy tu. Sau một đêm anh trở thành con số không. Không phải số không bình thường, số không bẩn thỉu. Mười chín đội viên đội cờ đỏ đều nhất loạt gọi anh là thằng thối nát. Trí thức hay không trí thức là căn cứ vào hành vi của anh ủng hộ hay chống phá chế độ, đó là chân lý thời đại mới. Anh Ba tiếp nhận chân lý đó quá dễ dàng, anh tiếp nhận hai tiếng trí thức người ta ban phát cho anh dễ dàng bao nhiêu thì cũng tiếp nhận chân lý đó dễ dàng bấy nhiêu.
Mười bảy tuổi được coi là trí thức không có gì lạ. Những ai học qua lớp 7, thuộc lòng Hằng đẳng thức đáng nhớ và biết chắc chắn Truyện Kiều là của Nguyễn Du đều mặc nhiên được coi là trí thức. Mười chín thanh niên choai chọn lọc trong mấy trăm gọi là trí thức tiên tiến khắp ba mươi mốt xã được điều động vào đội Cờ đỏ của Huyện nhà. Đội Cờ đỏ là lực lượng trí thức tiên tiến. Lực lượng trí thức tiên tiến bao giờ cũng tiên tiến nhưng bao giờ cũng đáng ngờ, lẽ dĩ nhiên phải được kèm cặp bởi một người như Trần Ngô Đống Tiên Sinh.
Trần Ngô Đống Tiên Sinh là ai? Vì sao người một chữ bẻ đôi cũng không biết lại trở thành trí thức tiên tiến của huyện nhà? Ấy là một câu chuyện vui.
Trần Ngô Đống Tiên Sinh ở làng Tháp, xuất thân nghề hoạn lợn. Người ta gọi Tiên Sinh là nông dân tiên tiến vì Tiên Sinh có khả năng thuộc lòng vô biên các loại chỉ thị, cộng với khả năng tin tưởng sắt đá đối với cấp trên, bất kể cấp trên đó là ai, miễn là cấp trên. Trần Ngô Đống Tiên Sinh không hề biết chữ quốc ngữ nhưng thuộc nằm lòng Tam Tự Kinh. Tiên Sinh có thể đọc vanh vách Tam Tự Kinh hơn một ngàn chữ không vấp một chữ nào.
Dân làng Tháp vẫn thấy Tiên sinh dạng chân khoanh tay đọc Nhân chi sơ, Tính bản thiện/ Tính tương cận, Tập tương viễn/ Cẩu bất giáo, Tính nãi thiên/ Giáo chi đạo, Quí dĩ chuyên/... ai nấy vô cùng thán phục. Vẫn biết nếu chỉ bất kì chữ nào trong Tam Tự Kinh bảo chữ này là chữ gì tất nhiên Tiên sinh tắc tị, dầu vậy chỉ nghe đọc thoáng qua mà thuộc nằm lòng hơn một ngàn chữ Tàu thì khắp ba mươi mốt xã trong huyện không ai bì được với Tiên Sinh.
Trí nhớ độc đáo của Trần Ngô Đống Tiên Sinh được trưng dụng ngay khi Tiên Sinh ở tuổi mười ba. Thời hoạt động bí mật mọi chỉ thị được truyền khẩu, vớ được Tiên Sinh khác nào vớ được vàng. Chỉ cần ai đó đọc qua chỉ thị một lần Tiên Sinh thuộc lòng được một nửa, đọc thêm lần nữa Tiên Sinh thuộc lòng cả chỉ thị, nếu đọc đến lần thứ ba thì dù có cạo sạch vỏ não Tiên Sinh cũng chẳng bao giờ quên. Tiên Sinh được điều lên Đá Mài từ năm 1947 làm liên lạc cho Thủ trưởng. Các loại chỉ thị được truyền khẩu qua mồm Tiên Sinh thật chính xác và nhanh chóng, Tiên Sinh luôn được Thủ trưởng ban cho chín tiếng tuyệt vời.
Nghề truyền khẩu của Tiên Sinh không được lâu dài, đến năm 1950 các chỉ thị phải được truyền đạt bằng văn bản có con dấu, tự nhiên Tiên Sinh mất nghề. Vốn tính nhát chết Tiên sinh không muốn tham gia lực lượng cầm dao phay của Thủ trưởng, Tiên Sinh tạm biệt Thủ trưởng, quay về làng Tháp hành nghề hoạn lợn như xưa.
Cuối năm 1953, khi cuộc cách mạng long trời lở đất nổ ra chừng một năm, Tiên sinh được gặp lại Thủ trưởng. Đó là một đêm mùa đông, trời rét căm căm, Thủ trưởng đứng nói chuyện với hơn một ngàn dân làng Tháp. Thủ trưởng nói say sưa, dân làng Tháp say sưa nghe Thủ trưởng nói. Bỗng đâu có tiếng rắm đanh thép vang to, cái tiếng bố láo ấy còn kéo dài ỉ eo thêm vài chục giây nữa mới tắt. Không ai cười, ai nấy đều nuốt lưỡi vào cổ họng. Thủ trưởng coi như không nghe thấy, vẫn tiêp tục nói say sưa.
Thủ trưởng vừa nói vừa khoanh vùng khu vực vừa phát ra tiếng rắm đanh thép kia. Tính từ con mẹ mặc váy bao bố, hàng ngang tới thằng cha già tóc bạc đầu hói là 10 đứa, hàng dọc tới thằng cao kều mặc áo tơi là 5 đứa, năm chục đứa cả thảy cần điều tra. Thủ trưởng khoanh xong khu vực phát ra tiếng rắm đanh thép thì cũng quên luôn mình đang nói gì. Nói gì không quan trọng, nói đến đâu lại càng không quan trọng, vì tất cả những gì Thủ trưởng nói và không nói đều quan trọng. Vấn đề là quần chúng có nhớ hay không, đấy mới điều Thủ trưởng quan tâm. Tôi nói rứa bà con có nhớ không? Thủ trưởng dừng lại nhướng cổ xuống đám đông hỏi.
Nhớ! Nhớ! Hơn ngàn dân làng Tháp háo hức đáp lời. Thủ trưởng biết thừa chẳng có ma nào nhớ, đến Thủ trưởng còn chẳng nhớ Thủ trưởng đã nói gì nữa là bách tính. Ở đâu cũng thế, bách tính vốn rất ghét những gì gọi là chỉ thị, chẳng ai thèm nhớ chúng làm gì mất thời giờ. Thủ trưởng cố tìm trong đám đông một điển hình nhớ được chỉ thị của Thủ trưởng. Chẳng biết ai nghĩ ra từ điển hình thật giỏi, nó vô cùng có lợi cho Cách mạng. Chỉ cần tìm được một dẫn chứng là có thể tôn nó lên làm điển hình được rồi.
Thủ trưởng nhác thấy Trần Ngô Đống Tiên Sinh. Thấy Trần Ngô Đống Tiên Sinh khác gì nhặt được vé số độc đắc, Thủ trưởng bèn ung dung tươi cười nhóng cổ hỏi. Nào, bà con có ai nhớ xin nhắc lại giùm đi? Cả ngàn cặp mắt đều hướng về Trần Ngô Đống Tiên sinh. Thủ trưởng không cần phải chờ lâu, Tiên sinh đĩnh đạc bước lên nói một tràng tất cả những gì Thủ trưởng đã nói, không sót một từ nào trừ mấy tiếng e hèm của Thủ trưởng. Dân làng Tháp vỗ tay rào rào.
Thủ trưởng đi tới bắt tay Tiên Sinh. Cảm ơn Trần Ngô Đống Tiên Sinh! Thủ trưởng nói rất to rồi cầm tay Tiên Sinh giơ lên trước đám đông. Trí thức là gì? Thủ trưởng hỏi. Tất nhiên dân làng Tháp tịt câm, nào ai biết trí thức là gì, có người lần đầu mới nghe từ này. Thủ trưởng vui vẻ giải thích. Đó là người nhớ và thuộc làu các chủ trương chính sách của Đảng. Trần Ngô Đống Tiên Sinh mới đúng là một trí thức tiên tiến. Dân làng Tháp ồ lên. Phải quá! … Phải quá! Và vỗ tay rào rào. Cái tên Trần Ngô Đống Tiên Sinh bắt đầu từ đó.
Trần Ngô Đống là tên của Tiên Sinh cùng với hai chữ “tiên sinh” Thủ trưởng ban cho. Tiên Sinh đinh ninh Trần Ngô Đống Tiên Sinh có nghĩa là tiên đẻ ra Trần Ngô Đống. Người có trí nhớ siêu phàm phải là con cái của tiên, phải là thế rồi, nếu không thì tại sao Thủ trưởng lớn tuổi hơn Tiên Sinh lại gọi Tiên Sinh là tiên sinh? Người làng Tháp nghe Tiên Sinh nói vậy ai nấy đều cười lăn lộn, họ giải thích cho Tiên Sinh rằng “tiên sinh” nghĩa là người sinh ra trước. Thủ trưởng gọi Tiên Sinh là tiên sinh vì lối nói nhún nhường của người Cách mạng. Tiên Sinh không nghĩ vậy, Tiên sinh vẫn đinh ninh tiên sinh là do tiên sinh ra, mặc kệ dân làng Tháp nói mẹ đẻ Tiên sinh là bà bán bánh đúc chết bom lúc Tiên sinh vừa mới lọt lòng.
Tiên Sinh được giao phó một nhiệm vụ cực kì vẻ vang, quản lý và chỉ đạo đội ngũ trí thức tiên tiến của huyện nhà tham gia cuộc cách mạng long trời lở đất. Ấy là nhờ Thủ trưởng giới thiệu Tiên Sinh cho lãnh đạo huyện. Thủ trưởng nhắc lại định nghĩa về trí thức của Thủ trưởng tại làng Tháp và khẳng định Tiên Sinh là trí thức thứ thiệt.
Trí thức cách mạng là trí thức thứ thiệt, luôn được Cách mạng trọng vọng. Trí thức thứ thiệt không cần làm việc của trí thức, chỉ cần bình tĩnh sáng suốt quản lý chặt trí thức tiểu tư sản, giúp bọn họ đi theo con đường của trí thức thứ thiệt, quét sạch hết các câu hỏi ngu xuẩn kiểu như to be or not to be. Cách mạng không cần đặt câu hỏi, Cách mạng chỉ cần phấn khởi tin tưởng xông lên xốc tới, chân lý đó soi sáng đến tận ngày nay.
Chỉ có con cái do tiên đẻ ra (tức tiên sinh) ở nơi đồng chua nước mặn không có tấc đất cắm dùi mới được coi là trí thức thứ thiệt. Tiên Sinh lấy làm đắc ý lắm. Mở màn cuộc đấu tố tại làng Tháp cách đây hai năm, để tỏ cho dân làng biết Tiên Sinh là trí thức thứ thiệt, Tiên Sinh là người đầu tiên xung phong lên đấu tên địa chủ giàu có nhất làng, ba đời nhà Tiên Sinh đã làm thuê cho nó. Tiên Sinh đĩnh đạc bước lên, đĩnh đạc đứng dạng háng trước mặt tên địa chủ, đĩnh đạc mở nút quần bắt chim ra. Lũ vô học như thằng ni có nói cũng phí lời. Tiên Sinh dằn giọng. Trí thức ai lại đi nói chuyện với bọn ngu đần, có phải không bà con? Tiên sinh cao giọng hỏi.
Hoan hô!... Hoan hô! Dân làng Tháp vỗ tay rào rào la lớn. Tiên Sinh bóp họng tên địa chủ cho há miệng nó ra rồi nhét chim vào miệng nó. Hay lắm hay lắm! Đội trưởng làng Tháp vỗ tay bôm bốp. Hoan hô!... Hoan hô! Dân làng Tháp vỗ tay rào rào. Hứng lên Tiên Sinh vung tay gầm lên như sấm. Trí phú địa hào đào tận gốc trốc tận rễ! Dân làng Tháp rạo rực đáp ứng ngay tức thì. Đào tận gốc trốc tận rễ! Đào tận gốc trốc tận rễ! Đào tận gốc trốc tận rễ!
Không mấy khi được dân làng Tháp đồng thanh tương ứng với Tiên Sinh được như thế, Tiên Sinh say máu vung tay hét lạc cả giọng. Trí phú địa hào ăn cặc nhân dân! Dân làng Tháp ngẩn tò te, không biết hô thế nào. Chẳng lẽ lại hô “Ăn cặc! Ăn cặc! Ăn cặc!”? Tiên Sinh cũng không biết hô thế nào bèn đứng nhăn răng cười. Dân làng Tháp vỗ tay rào rào. Tiên Sinh nổi danh từ đó.
*
Anh Ba theo Trần Ngô Đống Tiên Sinh cả thảy chín mươi mốt ngày, chỉ làm mỗi hai việc, đo đạc ruộng đất phát không cho nông dân và làm các báo cáo véo von cho lãnh đạo huyện đọc trước quảng đại quần chúng. Anh hoàn thành xuất sắc cả hai nhiệm vụ, được lãnh đạo huyện xoa đầu khen giỏi, được Trần Ngô Đống Tiên Sinh luôn tặng cho chín chữ tuyệt vời hệt chín chữ tuyệt vời Thủ trưởng ban cho Đội trưởng và Đội trưởng đã ban cho ba.
Anh Ba nổi lên như một trí thức tiên tiến xuất sắc nhất trong số hai chục trí thức tiên tiến của huyện nhà. Lãnh đạo tỉnh biết đến, đánh công văn điều động cán bộ huyện về tỉnh, nêu đích danh Phạm Ba làm ba sung sướng đến trào nước mắt. Trần Ngô Đống Tiên Sinh tự hào hết cỡ, đi đâu cũng khoe Tiên Sinh đã đào tạo Phạm Ba thành cán bộ của tỉnh.
Thực ra trong bụng Tiên Sinh không phục lắm. Đáng lẽ người được điều động lên tỉnh là Tiên Sinh chứ không phải là thằng oắt con Phạm Ba. Tiên Sinh là trí thức thứ thiệt, người thuộc nằm lòng hàng trăm chỉ thị của cấp trên, anh Ba chẳng qua là trí thức tiểu tư sản, lại thuộc diện hỉ chưa sạch mũi. Nhưng lãnh đạo mỗi nơi mỗi khác. Lãnh đạo tỉnh cần ngay, cần khẩn cấp những người có khả năng viết diễn văn mở đầu bằng “Trong không khí dạt dào” và kết thúc bằng một câu lục bát chứa chan niềm tin tưởng. Thứ chữ nghĩa đó có đánh chết Trần Ngô Đống Tiên Sinh cũng không làm được, anh Ba thì thừa sức.
Tiên Sinh đành bấm bụng chế tạo ghen ghét thành niềm tự hào, thủ pháp của trí thức giả cầy mọi thời ít nhiều đều áp dụng. Ở đâu Tiên Sinh cũng nhắc đến anh Ba như một học trò xuất sắc của Tiên Sinh. Cho đến đêm 31 tháng 12 năm 1955, đêm trước ngày anh chuẩn bị khăn gói lên tỉnh nhận nhiệm vụ mới, bỗng nhiên Tiên Sinh được lãnh đạo huyện ra lệnh phải quản lý khẩn trương Phạm Ba, con trai Phạm Vũ.
Thông tin Phạm Vũ, một trí thức ưu tú của huyện nhà hóa ra là một tên phản động, gián điệp nằm chờ của Quốc Dân Đảng, được cơ sở báo lên lúc tám giờ đêm. Chín giờ hai mươi Tiên Sinh nhận lệnh, chín giờ hai mươi bảy phút Tiên Sinh đã tống cổ Phạm Ba vào buồng giam không một lời giải thích. Suốt đêm Tiên Sinh tra khảo anh Ba, ra sức moi cho kì được bằng chứng về tội làm gián điệp cho Quốc Dân Đảng của Phạm Vũ. Tiên Sinh bất lực. Anh Ba không nói được, vừa không muốn nói vừa không biết gì để nói.
Thủ trưởng hay tin Phạm Vũ bị bắt liền lệnh riêng cho Tiên Sinh, không được nương nhẹ Phạm Ba, con trai Phạm Vũ. Bọn phản cách mạng đều có gen của nó cả. Cha phản động, con càng phản động, cha ngoan cố con càng ngoan cố hơn. Tiên Sinh lập tức chấp hành, ra lệnh mười chín trí thức tiên tiến còn lại, mỗi người được phép đá một cú thật lực vào mặt Phạm Ba cùng với câu hỏi “Có khai không?”. Tiên Sinh chỉ đạo ba tiếng “Có khai không?” phải quát làm sao vang lên niềm căm phẫn.
Mười chín cú đá vào mặt cùng với ba tiếng “Có khai không?” vang lên niềm căm phẫn, anh Ba hộc máu mồm ngất xỉu. Tiên Sinh ra lệnh mười chín trí thức lần lượt vạch quần đái vào mặt anh cho đến khi nào tỉnh mới thôi. Lại bắt đầu cuộc tra khảo mới. Mười chín trí thức tiên tiến huyện nhà, mới hôm qua còn coi anh tôi như một tấm gương sáng chói, giờ đây háo hức đua nhau đá vào mặt anh cùng với câu hỏi “Có khai không?” vang lên niềm căm phẫn.
Đến ngày thứ ba, dù có đái ướt hết toàn thân anh Ba cũng không thể gượng dậy được. Một đống thịt nhão nhoét bê bết máu, cái chết chỉ còn tính được từng giờ, anh nằm thoi thóp thở. Anh liếm những giọt nước tiểu đọng bên mép, nghĩ bụng mình chết thôi, không sống được nữa đâu... tuyệt không khi nào anh hỏi vì sao mình phải chết, mình có đáng chết hay không?
Trưa ngày thứ ba, cánh cửa phòng giam bật mở, Trần Ngô Đống Tiên Sinh bước vào vội vàng ôm lấy anh. Đồng chí Ba ơi, sửa sai rồi! Tiên Sinh xúc động nói. Ba của đồng chí hoàn toàn vô tội! Anh Ba ngước mặt không hiểu gì. Cách mạng không bao giờ sai sao Tiên Sinh lại bảo sửa sai? Tiên Sinh không giải thích, nhiệm vụ của trí thức là thuộc lòng chủ trương đường lối của Đảng, không phải hỏi tại sao. Tiên sinh đọc làu làu công văn của tỉnh vừa gửi về không sai một dấu phẩy. Công văn đó ở mô?... Đang nằm ở mô?Anh Ba chụp lấy tay Tiên Sinh cuống quít hỏi. Ở văn phòng Ủy ban huyện. Tiên Sinh mếu mếu máo máo. Anh Ba đứng vụt lên ngay tức khắc, anh chạy được hơn hai chục bước mới chịu đổ sụp xuống vũng nước đọng trước sân.
Anh Ba không cần biết ở đâu ra cái công văn thần kì đó, không cần biết vì sao Cách mạng không bao giờ sai bây giờ lại sửa sai, không cần nghe Tiên Sinh đọc tiếp công văn vì sao sửa sai, vì sao một Đảng biết sửa sai Đảng đó vĩ đại thế nào, giờ đây anh chỉ có một ý nghĩ, làm sao để công văn đó kịp về lãnh đạo Thị trấn trước khi người ta đem ba ra trường bắn. Lệnh đình chỉ mới về đến huyện. Từ ủy ban hành chính huyện về đến ủy ban hành chính Thị trấn chỉ đúng chín trăm năm chục mét, nhưng công văn giấy tờ nhất nhất phải đi theo đường bưu điện, có thể hết tuần sau mới tới nơi. Một phát súng chỉ không đầy nửa giây trong khi đường công văn phải đi hết một tuần. Dù nghĩ về đời không xa hơn một bước chân, anh Ba vẫn thừa sức biết được điều đó.
Có một sức mạnh vô hình đã vực anh Ba đứng dậy lao vào huyện lấy cho được công văn sửa sai. Một sức mạnh vô hình khác đã mang anh đi đúng chín trăm năm mươi mét, đến sát thềm ủy ban hành chính Thị trấn. Cái chi rứa? Phó chủ tịch Thị Trấn vốn là một gã kéo xe lôi, trợn mắt há mồm nhìn anh hỏi. Sử… ửa sờ… ai! Anh Ba ngã sấp mặt lên bàn làm việc Phó chủ tịch Thị trấn, xòe tờ giấy sửa sai đẫm máu và bùn đất ra, kiên trì chờ đợi Phó chủ tịch Thị Trấn đánh vần cho bằng hết bốn trăm hai mươi bảy từ trong đó có hơn quá nửa số từ rỗng tuếch, số còn lại mới thực sự cứu sống ba.
Đọc xong, Phó chủ tịch Thị Trấn ngồi ngẩn hồi lâu thở ra ngao ngán.Ua chầu chầu... trúng trật tùm lum ai biết mô mà lần hè! Phó chủ tịch thị trấn ngậm ngụm nước súc miệng nhổ đánh toẹt xuống nền nhà, lại nói. Trúng trật tùm lum ai biết mô mà lần hè! Không ai trả lời. Ngồi ngẩn hồi lâu, Phó chủ tịch thị trấn đứng dậy dơ cao công văn sửa sai nói. Chấm dứt vụ án Phạm Vũ, giải tán vụ bắt bớ ông ta! Phó chủ tịch tuyên bố, không quên thêm hai tiếng đù mạ ở cuối câu. Anh Ba gắng gượng chờ đợi Phó chủ tịch Thị Trấn tuyên bố xong mới chịu ngã vật ra bất tỉnh.
Ấy là lúc ba đang chìm trong giấc mơ hình trụ trong khe nhỏ cuối làng Bùng. Không ai có thể gọi ba tỉnh giấc, người ta đành đặt ba lên võng gánh ông về, gánh luôn cả giấc mơ hình trụ với vô vàn những cái mặt không đầu. Ba vừa mở mắt lệnh tha bổng của cấp trên đã có ngay trước mặt, cứ y như ông vừa chui qua cái ống hình trụ rơi vào cõi sống vậy.
Thế là xong. Anh Ba không nghĩ ngợi gì thêm nữa. Anh vui vẻ đi lên huyện, đúng lúc Trần Ngô Đống Tiên Sinh một mình lủi thủi ra khỏi huyện. Lãnh đạo huyện lập tức điệu Tiên Sinh về làng không một lời giải thích. Họ gặp nhau ở cổng. Vừa thoáng thấy anh Ba, Tiên Sinh mặt mày tái dại. Cách mạng muôn năm!...Cách mạng muôn năm! Tiên Sinh lắp bắp vung tay hô. Anh Ba ngớ người, không hiểu sao Tiên Sinh lại hô khẩu hiệu.
Phản ứng tự nhiên của trí thức tiên tiến, anh Ba chực hưởng ứng hô muôn năm. Anh vừa vung tay hô, Trần Ngô Đống Tiên Sinh đã vùng bỏ chạy. Bơ làng… cứu cứu bơ làng.... Cứu cứu! Anh Ba đuổi theo, túm cổ áo Tiên Sinh kéo giật lại. Ai hại Tiên Sinh? Tiên Sinh quì sụp xuống vái lấy vái để nói sùi cả bọt mép. Tui sai rồi tui sai rồi! Anh Ba chẳng hiểu Tiên Sinh nói gì. Ai sai ai sai?... Răng sai răng sai? Anh Ba rối rít hỏi. Tiên Sinh lập cập nói. Lúc đầu tui đúng đồng chí sai. Bây chừ tui sai đồng chí đúng... đù mạ rứa đo!
Anh Ba vẫn không hiểu. Tiên Sinh nói chi lạ rứa? Tiên Sinh tái mặt vội vàng bịt miệng anh Ba. Đừng gọi tui là Tiên Sinh, từ ni tuyệt đối đừng gọi tui là Tiên Sinh. Tiên Sinh vừa bỏ đi giật lùi vừa chắp tay vái. Tui là dân cần lao, không phải tiên đẻ ra tui... không phải mô!... Bọ mạ tui là nhân dân lao động!... Cách mạng muôn năm!Tiên sinh ù té chạy, chạy như kẻ vừa giật đồ bỏ chạy.Cách mạng muôn năm! Cách mạng muôn năm!....
Tiên sinh về đến làng vẫn chưa hết ngơ ngác. Dân làng Pháp xúm lại hỏi sao lại về,Tiên Sinh chỉ tủm tỉm cười ruồi nói, rứa đo rứa đo. Tiên Sinh nhanh chóng thoát khỏi đám đông, chui vào túp lều nhà mình. Tiên Sinh ngồi ngơ ngẩn từ sáng đến tối, từ tối đến sáng hôm sau. Thỉnh thoảng Tiên Sinh lại thở hắt ra, lầm bầm. È he... cải cách chi lạ rứa bay!
0 nhận xét:
Đăng nhận xét